القواعد العربیة فی لغة الشعر
عدد حروف اللّغه العربیّه:
حرف الضاد تنطق بیه ملایین
حروف الیعربیّه اثمانیه او عشرین
تتبعهن ال (گچ پژ) و العدد یزداد
حروف الفارسی اثنین او ثلاثین
...
انواع الاسم فی اللغّه العربیّه:
الاسم ام حیوان ام شی ام بشر
بالمفاهیم الاسم ضل ینذکر
الاسم ثلث انواع یتقسّم تمام
المثنی و المفرد او مجموع ابکلام
الاسم مفرد یعنی واحد بالدلیل
و المثنی اثنین ما یاجد دخیل
"ان" و "ین" آخر مثنی یتصل
یلصق آخر ینطرح ما ینفصل
والی زاد اثنین یسمونه الجمع
امکسّر او سالم ابشرطه یندفع
الجمع سالم بالمذکّر و الاناث
طالبات او عالمون او مایغاث
"ات" و "ون" اصبح مرام
للجمع یزداد آخر کل کلام
والمکسّر تلعب ابزی الحروف
کالمساجد و المدارس بیه تطوف
...
الاسم فی اللغّه العربیّه من نظر الجنس:
الاسم یتقسّم قسمتین ابجنس
الذکر و الانثی تفسره بالدرس
الانثی المرّأه الذکر نوع الرجال
ام حقیقی ام مجازی بالکمال
...
علائم اسم المونّث فی اللغّه العربیّه:
تا"ة" تانیث المثل هی فاطمة
امّا "لیلی" الیاء مقصوره ابحمه
امّا بیضاء همزه من بعد الالف
الهمزه تتغیّر اشکال او تختلف
المونّث اسم یزداد ابعلم
ما یسمی بالدول او بالمدن
اسم مختص للمونّث کالأخت
تلفظ اعضاء الجسم بیهه او شفت
النار والعار او مظالم او تحس
بالمثل شمس او حرب بئر او نفس
...
انواع الاسم فی اللغّه العربیّه اسم المعرفه و اسم النکره:
المعرفه ایتوج اسم بیه الف و لام
"ال" اول یجی قبل السلام
النکره آخر اسم تنوین او یضاف
الضمّه مرفوعه او ما تنصب خلاف
الاسم امّا اتضیف اله "ال" معرفه
او امّا تنوین اباخیره ایشرّفه
...
انواع الاسم فی اللغّه العربیّه من نظر حرف الاخیر:
الاسم ام مبنی او ام معرب حسن
الغفور او الکریم الموتمن
الاسم یتغییر ابتنوین او سکون
حرف الاخر حرکه بحساب الضنون
...
انواع الاسم فی اللغّه العربیّه منصرف و غیر منصرف:
المنصرف یقبل التنوین ابدلال
اتضوگ لفظه الکسره و الفتحه ابمقال
...
انواع الاسم الغیر منصرف فی اللغّه العربیّه:
العلم بالجنسیه تانیثه افتری
الثانی اسم الدوله و الدیره او قری
العلم ثالث وزن "افعل" رابعه
او "مفاعیل" خامس اسماء طابعه
السادس اسم الزایده کل "آ" و "ن"
من سلیمان المثل و المخلصون
...
انواع الفعل و علائمه فی اللغّه العربیّه:
الفعل یعنی قاصد انواع العمل
فی زمان الماضی و الحال انفعل
امّا فی المستقبل اقریب او بعید
کل سیذهب سوف یذهب ما ترید
یبتدی بال "قد" او بال "لم" بالکلام
بعض "لما" بعض "سین" یبدی ابسلام
امّا فی الاخر یجد حرکة سکون
مثل" ت" او "تَ " او "تِ" قاصدون
...
اقسام الحروف فی اللغّه العربیّه:
اتقسّم ابقسمین انواع الحروف
الحرف عامل غیر عامل ما تشوف
الغیر عامل حرف عطفٍ مثل أخا
واو حالیّه مع حرف الندا
نون للتاکید او حرف النفی لا
حرف الاستفهام و الاستقبال وراه
فالجواب الشرط و النون الاسیر
بالفعل تاجد و ما بین الضمیر
حرف عامل کل حروف النصب او جر
"لام" نفی الجنس او مجزوم ابخبر
و الحروف التشبه الفعل الاصیل
مثل "انّ" فی کلام البیه تسیل
...
حروف الجر فی اللغّه العربیّه:
باء ، او تاء ، او کاف ، او لام ، او واو، او منذ، مذ ، حلا
ربّ، حاشا، من ، عدا، فی ، عن ، علی ، حتّی، الی
...
حروف الناصبه فی اللغّه العربیّه:
حروف الناصبه "ان " ، " لن" ، " إذن"
لام تعلیل و کی و حتّی او اذن
الجمله فی فعل المضارع ینزلن
الفعل یتغییر او ضمّه یمسحن
الفتحه تشرف علی الضمّه یاسلام
تخذف النونات من آخر کلام
...
حروف الجازمه فی اللغّه العربیّه:
الحروف الجازمه لمّا و لم
لام تنهی او لام تامر بالفتن
او بیهه ست صیغات ما الهه وجود
ابصرف لام الامر منتهیه الوعود
ابجمله و ابفعل المضارع ینزلن
یجعلن ساکن الضمّه یحذفن
النون محذوفات فی تلک الوجود
فی المونّث یجزم او ینصب حدود
...
حروف المشبّهه بالفعل فی اللغّه العربیّه:
إنّ ، أنّ ، کانّ، لیتَ، لکنّ ، لعلَّ
ینصبن الاسم و ایرفعن بالخبر
...
لام نفی الجنس فی اللغّه العربیّه:
اجعلو نفی الجنس قبل الاسم
و ارسموا فتحه علی الکلمه تعم
...
انواع فعل الماضی فی اللغّه العربیّه:
الماضی ثلث انواع استمراری او بعید
ماضی نقلی او ینقل الّی ما ترید
...
ماضی الاستمراری فی اللغّه العربیّه:
اعلی المضارع زید کانَ یا سعید
بالستمراری ایتبدل من جدید
...
ماضی البعید فی اللغّه العربیّه:
علی فعل الماضی کانَ لو تزید
ابهل سهوله تصنع الماضی البعید
...
ماضی النقلی فی اللغّه العربیّه:
اجعل القد اول الماضی الملیح
یظهر الکم ماضی النقلی الصحیح
...
انواع الفعل من نظر الابواب فی اللغّه العربیّه:
ام ثلاثی ام رباعی ما ترید
ابواب فعلک ام مجرّد ام مزید
المجرد ثابت اثلاث الفعل
والمزید اتزید اله زاید ابل
...
حرکة همزة الامر فی اللغّه العربیّه:
همزة الامر ابفعل ما قصّرت
ابحین طرد الضمّه من العین اجت
لو جعلت ابفعل لام الامر دام
الفتحه تتبعهه او تضل آخر کلام
اذا ضاعت لام امرک و اختفت
حرف اول فعل سکنه و انتهت
...
الفعل فی اللغّه العربیه امّا لازم و اما متعدّی:
الفعل اذا لازم یدوّر فاعله
غیر فاعل ابد ما یقبل صله
فاعل او مفعول او بعده ما سواه
المتعدّی یتبع الجمله ابنداه
...
الفعل المعلوم و المجهول فی اللغّه العربیّه:
الفعل لو معلوم لو مجهول اقول
هذا تقسیم الکلام البیه نجول
الفعل لو مجهول مضموم اوّله
اذا ماضی زید کسره العینه اله
فی المضارع زید کسره و افتحه
باقی الافعال معلوم ابصفه
...
فعل المعتل و انواعه فی اللغّه العربیّه:
الفعل امّا معتل او امّا صحیح
بالتلفظ تقرا للقاری یصیح
و الحروف العلّه هم اصل المطاف
الواو و الیا و الاف قاصر یضاف
الفعل معتل ینعد ابشکله الظریف
ام مثال ، اجوف او ناقص لو لفیف
وعد ، ویعیش ، و وش ، او رابع روی
والفیف اثنین یتقسّم سوی
الاولی مقرون مثل الّی شوی
الثانی مفروق ابادب مثل الوفی
...
علاج الاعلال فی اللغّه العربیّه:
عالج الاعلال باقسامه الثلاث
اما یتقدّم حرف علّه او یغاث
الثانی حرف العلّه یحذف بالتمام
الثالث اتسکنه او تقراه باهتمام
...
اعتذر بالتعریف یم علی المقام
ترجمه او تقریر ما دارس تمام
...
جاسم ثعلبی (الحسّانی) 26/12/1399
:: برچسب‌ها:
القواعد العربیة فی لغة الشعر ,
:: بازدید از این مطلب : 1354
|
امتیاز مطلب : 0
|
تعداد امتیازدهندگان : 0
|
مجموع امتیاز : 0
عضو شوید
عضویت سریع
آمار مطالب
آمار بازدید
